Mâm cơm cúng tất niên 2024 gồm những gì?

Chắc hẳn trong không khí của những ngày cuối năm, ai cũng sẽ mong chờ bữa cơm tất niên cuối năm bên gia đình. Cúng tất niên cuối năm là một trong những phong tục quen thuộc được lưu giữ từ lâu đời của người Việt Nam. Đặc biệt trong lễ cúng tất niên cuối năm thì không thể thiếu mâm cơm cúng. Tuy nhiên không phải ai cũng biết mâm cơm cúng tất niên gồm những gì? Nếu như bạn chưa biết phải chuẩn bị mâm cơm cúng và bài văn khấn cúng tất niên như thế nào thì có thể tham khảo bài viết sau nhé.

Ý nghĩa của mâm cơm cúng tất niên gia tiên

Bữa cơm tất niên được chuẩn bị thịnh soạn hơn so với những ngày thông thường, đây là một trong những bữa ăn quan trọng nhất của năm. Đây cũng là thời điểm chúng ta tổng kết, đánh giá lại những thành công, thất bại trong năm vừa qua, chấm dứt những nỗi lo lắng, chào đón năm mới với niềm hy vọng và may mắn.

Bữa cơm chiều tất niên chính là thời điểm mà gia đình sum họp, đoàn tụ sau một năm dài làm việc hay học tập xa nhà. Đây là lúc mọi người quay về bên gia đình và cùng thưởng thức bữa cơm đặc biệt của ngày Tết. 

Mâm cơm cúng tất niên chính là để gia đình tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với ông bà tổ tiên, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. 

Thời gian cúng tất niên tốt nhất

Cúng tất niên ngày nào 2024

Cúng tất niên 2024 giờ nào tốt nhất.

Lễ cúng tất niên 2024 có thể thực hiện vào những khung giờ sau:

• Ngày 28 tháng Chạp: Giờ Hoàng Đạo: Dần (3-5), Mão (5-7), Tỵ (9-11), Thân (15-17), Tuất (19-21), Hợi (21-23).
• Ngày 29 tháng Chạp: Giờ Hoàng Đạo: Tý (23-1), Sửu (1-3), Thìn (7-9), Tỵ (9-11), Mùi (13-15), Tuất (19-21).
• Ngày 30 tháng Chạp: Giờ Hoàng Đạo: Tý (23-1), Dần (3-5), Mão (5-7), Ngọ (11-13), Mùi (13-15), Dậu (17-19).

Cúng tất niên vào bất kể thời điểm nào cũng có ý nghĩa là để đón ông Táo và tổ tiên trở về nhà, thể hiện sự sum họp, đoàn kết, ấm áp trong gia đình. Tuy nhiên, để đúng với phong tục của cha ông, tốt nhất là nên cúng vào ngày cuối cùng của năm.

Lễ vật cúng tất niên 2024

 

Mâm cúng tất niên cuối năm không cần quá cầu kỳ, bạn chỉ cần chuẩn bị một mâm cơm đơn giản với đầy đủ các món mặn, chay. Bởi đây không những chỉ là mâm cơm để dâng lên các vị Thần linh, tổ tiên mà còn là để cho các thành viên trong gia đình cùng hưởng lộc và chia sẻ với nhau.

Những lễ vật cần phải có trong mâm cúng tất niên như sau:

• Trái cây tươi.
• Hoa tươi.
• Đèn cầy.
• Gạo, muối.
• Nhang rồng phụng.
• Trà, Rượu, Nước lọc.
• Giấy tiền vàng mã.
• Chè, Xôi, Cháo trắng.
• Tam sên.
• Bánh kẹo.
• Trầu cau.
• Gà ta.
• Heo sữa quay.
• Chả lụa.
• Bánh bao.
• Bánh chưng/bánh tét.
• Bình hoa, Lư Nhang.

Hướng dẫn chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên 2024 của 3 miền

Mâm cúng tất niên miền Bắc

Tuỳ vào mâm cỗ cúng lớn hay nhỏ mà người miền Bắc sẽ chuẩn bị mâm cúng tất niên khác nhau: Nếu mâm cỗ nhỏ sẽ có 4 bát, 4 đĩa, với mâm cỗ lớn thì sẽ chuẩn bị 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa. Những nhà có điều kiện còn chuẩn bị mâm cỗ rất lớn xếp cao từ 2 đến 3 tầng.

• Bốn bát gồm: Bát chân giò lợn hầm măng, bát miến, bát bóng thả, bát mọc
• Bốn đĩa gồm: Đĩa thịt gà, đĩa giò lụa, đĩa chả quế, đĩa thịt heo

Mâm cúng tất niên miền Trung

Mâm cỗ cúng tất niên của miền Trung thường bao gồm nhiều món ăn như bánh chưng, bánh tét, gà bóp rau răm, thịt heo luộc, bánh mật, … Nếu gia đình nào có điều kiện hơn thì có thể bổ sung thêm đĩa bát miến Huế, đĩa thịt đông, đĩa dưa món, chả Huế, bát canh măng khô, đĩa cá chiên,…

Tại miền Trung, nếu hoàn cảnh cho phép, mâm cơm cúng tất niên sẽ bao gồm món mặn như thịt lợn, thịt gà hoặc cả hai loại, cùng với các món xào, canh, rau,… Mâm cỗ mặn thường được đặt trên bàn thờ phụ hoặc một chiếc bàn thờ nhỏ và thấp hơn so với bàn thờ chính.

Các gia đình có thể chọn cúng mặn hoặc cúng chay, tuy nhiên vẫn phải tuân thủ nguyên tắc là các món ăn phải được chế biến ngon và bày biện đẹp mắt, trang trọng trên bộ bát đĩa thờ cúng.

Mâm cúng tất niên miền Nam

Mâm cỗ cúng tất niên miền Nam thường có: thịt kho tàu, đĩa thịt heo luộc, bánh tét, củ cải ngâm nước mắm; canh măng, canh khổ qua nhồi thịt, đĩa gỏi tôm thịt, đĩa chả giò, củ kiệu, ….

Bài văn khấn cúng tất niên cuối năm 2024

Sau đây là một bài văn khấn cúng tất niên chuẩn được trích trong “Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa – Thông tin”.

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

– Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại…

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Mâm cúng tất niên nên cúng chay hay cúng mặn?

Việc cúng chay hay mặn trong lễ cúng tất niên còn phụ thuộc vào văn hóa, tín ngưỡng của từng hộ gia đình, từng vùng miền. Nếu trong gia đình có thờ Phật thì họ sẽ thường cúng tất niên bằng các món chay. Tuy nhiên, đối với những người bình thường, thì có thể cúng các món chay hoặc các món mặn tùy theo sở thích và điều kiện của mỗi gia đình.

Tuy nhiên, dù mâm cỗ cúng chay hay mặn, phức tạp hay đơn giản thì cũng phải giữ được lòng biết ơn đối với tổ tiên.

Nên cúng tất niên ngoài trời hay trong nhà?

Theo những chuyên gia văn hóa, thường thì lễ cúng tất niên sẽ được tổ chức tại bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình. Trước ngày cúng tất niên, các gia đình thường sẽ dọn dẹp, bày biện lại bàn thờ để nó trở nên sạch sẽ và tươm tất hơn.

Vào ngày cúng tất niên, tất cả thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau nấu bữa cơm cuối năm để dâng lên Thần linh và tổ tiên trong gia đình tại bàn thờ gia tiên. Đối với những gia đình giàu có, họ có thể tổ chức thêm lễ cúng tất niên ở ngoài trời, tuy nhiên điều này không bắt buộc.

Gợi ý một số thực đơn mâm cơm cúng tất niên cuối năm đơn giản

Thực đơn mâm cơm cúng tất niên 1

Thực đơn mâm cơm cúng tất niên 2

Thực đơn mâm cơm cúng tất niên 3

Thực đơn mâm cơm cúng tất niên 4

Những lưu ý quan trọng khi cúng tất niên

• Trước khi làm lễ cần phải dọn dẹp sạch sẽ bàn thờ gia tiên.
• Nên làm lễ cúng tất niên vào chiều hoặc tối ngày cuối năm.
• Không sử dụng hoa, quả giả để dâng lên tổ tiên.
• Kiêng kỵ đổ vỡ đồ vật trong nhà.
• Không gây ồn ào, đùa giỡn trong lúc làm lễ cúng.
• Khi hành lễ phải ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ.
• Nên chuẩn bị đầy đủ những món ăn truyền thống của ngày tết.
• Tất niên là bữa cơm sum vầy nên cần phải có đầy đủ các thành viên trong gia đình.

Cuối năm là thời điểm mà gia đình sum vầy, cùng nhau chuẩn bị mâm cơm cúng đón ông Táo và tổ tiên về nhà ăn Tết. Đây là một trong những nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam. Ngày nay, việc cúng tất niên vẫn được giữ gìn và chuẩn bị kỹ lưỡng. Chúc gia đình bạn sum vầy đón tết Giáp Thìn, đầy đủ sức khỏe, hạnh phúc và thành công trong năm mới!